Exclusiviteit en concurrentie
Exclusiviteitsclausules zijn schering en inslag geworden. Door de verregaande juridisering proberen partijen bij de onderhandeling van een overeenkomst hun positie optimaal te benutten.
Het begrip exclusiviteit heeft een ruime betekenis. Daarom heeft ook een exclusiviteitsclausule veel mogelijke toepassingen.
In de eerste plaats kunnen dergelijke bedingen verwijzen naar de onmogelijkheid van een contractpartij om een concurrerende activiteit uit te oefenen, hetzij tijdens de uitvoering van de overeenkomst, hetzij daarna. In dat geval is er sprake van een niet-concurrentiebeding. Een niet-concurrentiebeding in een overeenkomst is in principe geoorloofd, maar daaraan zijn toch verschillende beperkingen gebonden.
In de tweede plaats is sprake van een exclusiviteitsbeding wanneer het een contractpartij verboden wordt om zelf een bepaalde handeling uit te voeren die het uitoefenen van de contractuele verbintenissen door de andere partij zou verhinderen. De exclusiviteit houdt dan in in dat de opdrachtgever er zich toe verbindt iets niet te doen.
Het meest voorkomende voorbeeld daarbij is het exclusiviteitsbeding in een makelaarsovereenkomst. In dat geval verbindt de verkoper zich ertoe niet dezelfde verkoopopdracht te verlenen aan een andere makelaar.
De probleemstelling is immers evident: de ene makelaar ziet de commissie aan de neus voorbij gaan, wanneer de andere makelaar sneller de verkoop kan afronden.
