Vrij bewijs in handelszaken
In handelszaken is het kwestie van zo accuraat en snel mogelijk te reageren.
Volgens het wetboek van koophandel is het bewijs in handelszaken immers vrij. Dit betekent dat geen schriftelijk bewijs voorhanden moet zijn, maar dat de rechter zich kan baseren op loutere vermoedens. Opgepast dit geldt ook indien een particulier het bewijs dient te leveren tegen een handelaar!
Als er tussen een handelaar en een persoon die deze hoedanigheid niet heeft, een geschil ontstaat over het bestaan of de modaliteiten van een overeenkomst, heeft de niet-handelaar het recht zich ten overstaan van zijn tegenpartij te beroepen op de bepalingen van het handelsrecht met betrekking tot de bewijsvoering. In handelszaken is het bewijs vrij. Het bewijs van een verbintenis kan worden geleverd door alle wettelijke middelen met inbegrip van bewijs tegen en boven de inhoud van de akten. Bovendien gaat het bewijs door bekentenis, zelfs in burgerlijke zaken, boven het schriftelijke bewijs. Zodoende kan men met een bekentenis zowel een bewijs leveren tegen als boven de inhoud van een akte.
Uitbreiding bewijs naar andere stukken
De rechtspraak beoordeelt het (gebrek aan) protest zeer strikt. Het dient bovendien opgemerkt dat de protestregel niet alleen geldt t.a.v. facturen, maar ook betreffende andere stukken zoals brieven, emails, offertes, … De rechtspraak is hieromtrent zeer duidelijk en unaniem. Bij gebreke aan protest wordt een handelaar geacht akkoord te gaan met de inhoud van deze stukken.
“In handelszaken wordt, omwille van een vlot en efficiënt rechtsverkeer, algemeen aangenomen dat op een handelaar de verplichting rust om op brieven te reageren wanneer niet wordt ingestemd met de inhoud ervan.
Het niet reageren bij ontvangst van een brief geldt dan als vermoeden van aanvaarding”
Ingevolge een arrest van 1991 van het Hof van Cassatie dient de afzender de datum van ontvangst van een factuur te bewijzen indien de bestemmeling ontvangst ontkent. Dit levert aanzienlijk bewijsproblemen op, aangezien facturen uiteraard zelden of nooit aangetekend verzonden worden.
Een oplossing uit deze bewijsproblematiek wordt deels geboden door het uitgaand factuurdagboek. Een deel van de rechtspraak neemt immers aan dat de inboeking van de factuur in het uitgaand dagboek een vermoeden van verzending uitmaakt.
Uittreksel wetgeving
WETBOEK VAN KOOPHANDEL
TITEL IV. BEWIJS VAN HANDELSVERBINTENISSEN
Artikel B1/Art.25
Artikel 25
Behalve door de bewijsmiddelen die het burgerlijk recht toelaat, kunnen handelsverbintenissen ook worden bewezen door getuigen in alle gevallen waarin de rechtbank oordeelt dit te moeten toestaan, behoudens de uitzonderingen bepaald voor bijzondere gevallen. Koop en verkoop kan bewezen worden door middel van een aanvaarde factuur, onverminderd de andere bewijsmiddelen die door de wetten op de koophandel zijn toegelaten.
