Wanneer is er sprake van een verborgen gebrek
Een gebrek is verborgen wanneer het niet zichtbaar is door middel van een eenvoudige inspectie. Het veronderstelt niet een doorgedreven ingebruikname. De aanvaarder moet weliswaar attent zijn en kan zich niet beroepen op zijn eigen nalaten.
Uiteindelijk is het finaal de rechter die beslist of een gebrek al dan niet verborgen is.
Verborgen gebrek bij een koopovereenkomst
Art. 1641 ev. BW behandelen het verborgen gebrek bij een koop-verkoop:
§ II. VRIJWARING VOOR GEBREKEN VAN DE VERKOCHTE ZAAK.
Art. 1641. De verkoper is gehouden tot vrijwaring voor de verborgen gebreken van de verkochte zaak, die deze ongeschikt maken tot het gebruik waartoe men ze bestemt, of die dit gebruik zodanig verminderen dat de koper, indien hij de gebreken gekend had, de zaak niet of slechts voor een mindere prijs zou hebben gekocht.
Art. 1642. De verkoper moet niet instaan voor de gebreken die zichtbaar zijn en die de koper zelf heeft kunnen waarnemen.
Art. 1643. Hij moet instaan voor de verborgen gebreken, zelfs wanneer hij die niet gekend heeft, tenzij hij in dat geval bedongen heeft dat hij tot geen vrijwaring zal zijn gehouden.
Art. 1644. In het geval van de artikelen 1641 en 1643, heeft de koper de keus om ofwel de zaak terug te geven en zich de prijs te doen terugbetalen, ofwel de zaak te behouden en zich een gedeelte van de prijs te doen terugbetalen, welk gedeelte door deskundigen zal worden bepaald.
Art. 1645. _ Indien de verkoper de gebreken van de zaak gekend heeft, is hij niet alleen gehouden tot teruggave van de prijs die hij ervoor ontvangen heeft, maar bovendien tot vergoeding van alle schade aan de koper.
Art. 1646. Indien de verkoper de gebreken van de zaak niet gekend heeft, is hij slechts gehouden tot teruggave van de prijs, en tot vergoeding aan de koper van de door de koop veroorzaakte kosten.
Art. 1647. Indien de zaak welke gebreken had, is teniet gegaan ten gevolge van haar slechte hoedanigheid, is het verlies voor rekening van de verkoper, die jegens de koper gehouden is tot teruggave van de prijs, en tot de overige schadevergoedingen in de twee vorige artikelen bepaald.
Maar het verlies door toeval veroorzaakt is voor rekening van de koper.
Art. 1648. De rechtsvordering op grond van koopvernietigende gebreken moet door de koper worden ingesteld binnen een korte tijd, al naar de aard van de koopvernietigende gebreken en de gebruiken van de plaats waar de koop gesloten is.
Art. 1649. Deze vordering kan niet worden ingesteld wat betreft verkopingen die op rechterlijk gezag geschieden.
De verkoper zal enkel tot vrijwaring wegens verborgen gebreken gehouden zijn wanneer aan alle voorwaarden van art. 1641 BW voldaan is. Verder zal de verkoper niet moeten tussenkomen voor een zichtbaar gebrek. In dat geval is er wel mogelijks een aansprakelijkheid wegens tekortkoming van de leveringsplicht.
Verborgen gebrek bij aanneming
Art. 1792 BW speelt bij aannemingsovereenkomsten:
Art. 1792. Indien een gebouw dat tegen vaste prijs is opgericht, geheel of gedeeltelijk teniet gaat door een gebrek in de bouw, zelfs door de ongeschiktheid van de grond, zijn de architect en de aannemer daarvoor gedurende tien jaren aansprakelijk.
Uit dit artikel kunnen we afleiden dat de bijzondere tienjarige aansprakelijkheid enkel onder strikte voorwaarden toepassing vindt:
- Het moet gaan om een belangrijk bouwwerk (“gebouw”)
- Het moet gaan om een gebrek dat de stabiliteit van het gebouw aantast
Dit noemt men de ernstige verborgen gebreken. Evenwel is er ook de aansprakelijkheid wegens “lichte” verborgen gebreken, waarop een beroep gedaan kan worden.