Schade bij lichamelijk letsel
Bij een ongeval met lichamelijk letsel, komt al snel de vraag naar boven welke schadevergoeding bekomen kan worden. Terwijl het Belgisch recht door middel van allerhande berekeningen tot deze schadevergoeding komt, is deze vergoeding in andere landen veel hoger (bv. Amerika) of onbestaande (bv. Nederland).
Het Belgisch systeem omvat een tussenoplossing, waarbij aan de hand van de medische gegevens de ongeschiktheden en bijzondere schadeposten zoals grote fysieke pijnen of seksuele schade worden bepaald. Door het gebruik van de sinds 1995 ontwikkelde indicatieve tabellen worden de schadevergoedingen bekomen.
Bewijs van de schade bij lichamelijk letsel
Is het lichamelijk letsel beperkt (bijvoorbeeld enkele dagen ongemak) dan kan de schade aan de hand van een geneeskundig attest begroot worden.
Bij ernstige kwetsuren moet de schade vastgesteld worden door een arts.
Er zijn dan 3 mogelijkheden:
Eenzijdig onderzoek via raadsgeneesheer van de verzekeringsmaatschappij. Deze onderzoeken zijn zeer subjectief en vaak dokters die uitsluitend werken voor verzekeraars. Onderzoeken worden vaak op een drafje afgehandeld, met geen waarborgen voor het slachtoffer.
Minnelijke medische expertise (MME). Kan bindende kracht hebben of enkel adviserend. Draagwijdte wordt bepaald door de partijen.
Gerechtsexpertise. De rechter bepaalt de deskundige en wie de deskundige betaalt.
Invaliditeit of ongeschiktheid bij lichamelijk letsel
Sinds 2012 wordt er een onderscheid gemaakt tussen persoonlijk, huishoudelijke en economische ongeschiktheid of invaliditeit. Dit gebeurt aan de hand van de indicatieve tabel.
Het Hof van Cassatie heeft met betrekking tot de temporale toepassing bepaald dat de rechter zich voor het bepalen van de schadevergoeding moet baseren op de vergoedingen zoals deze in voege zijn op het ogenblik van de uitspraak.
Soorten ongeschiktheden bij lichamelijk letsel
Persoonlijke ongeschiktheid is het geheel van de gevolgen op de gebaren en handelingen van het dagelijkse niet-economische leven, met inbegrip van de pijnen die verbonden zijn met de restletsels.
Huishoudelijke ongeschiktheid is een aantasting van het energetische of functionele potentieel van het slachtoffer die leidt tot een weerslag op zijn vaardigheid om activiteiten van huishoudelijke aard uit te oefenen.
De huishoudelijke schade is de vergoeding voor de verzorging van het huishouden.
Hulp van derden wordt afzonderlijk bepaald en slaat op de zelfredzaamheid van het slachtoffer.
Economische ongeschiktheid is de ongeschiktheid om winstgevende activiteiten uit te oefenen die het slachtoffer, gelet op zijn kwalificaties, in zijn sociaaleconomische omgeving zou kunnen ontwikkelen.
De tijdelijke economische ongeschiktheid wordt begroot in functie van het uitgeoefende beroep.
De blijvende economische ongeschiktheid in functie van alle mogelijke beroepen.
Quantum doloris behelst enkel de fysieke pijn van buitengewone aard, vanaf 1 op 7.
Posten lichamelijke schade
1. Geneeskundige kosten
Bewijs van de kosten door het slachtoffer is noodzakelijk.
Het gaat daarbij bijvoorbeeld om:
- Erelonen artsen, kinesitherapie, logopedie, ziekenhuiskosten, …
- Farmaceutische kosten
Het bewijs kan aan de hand van bijvoorbeeld attesten van de mutualiteit.
Een vergoeding zal enkel toegestaan worden indien er een oorzakelijk verband bestaat met het ongeval en dit tot aan de consolidatie. Op dat moment zijn geen behandelingen meer nuttig. Een uitzondering is er wanneer er na consolidatie wel nog kosten ontstaan die in oorzakelijk verband staan met het ongeval. Comfortbehandelingen worden na consolidatie evenwel niet vergoed.
Materiële schade
Verplaatsingskosten: van zowel het slachtoffer, de familie of de nabestaanden.
0,33 EUR per kilometer
Administratiekosten: kosten voor het beheer van het dossier. Forfait van 100 EUR volgens indicatieve tabel
Kledijschade: forfait volgens indicatieve tabel is 375 EUR.
2. Tijdelijke ongeschiktheid
Tijdelijke persoonlijke ongeschiktheid
Bijzonder geval, wat met coma? Beoordeling volgens schaal van Glasgow
Subjectieve leer: voor zover er een besef is, een bewust beleven.
Objectieve leer: van zodra er een coma is
Is er dan recht op een volledige vergoeding? Het Hof van Cassatie erkent de schade, maar er kan een lagere vergoeding toegekend worden.
Tijdelijke huishoudelijke ongeschiktheid
Volgens aandeel in het huishouden.
Minder huishoudelijke schade bij opname in het ziekenhuis voor alleenstaanden.
Pol Beringen 18 april 2017: 5 EUR per dag
Rb Dendermonde 11 april 2018: 8 EUR per dag
Inbreng inwonende kinderen moet ook soms begroot worden.
Tijdelijke economische ongeschiktheid
In concreto te begroten, op basis van het nettoloon.
Verhoogde inspanningen zijn vergoedbaar vanaf de hervatting vanaf de professionele activiteit.
Verlies van een studiejaar kan concreet of forfaitair worden begroot. De morele schade wordt begroot op 3.750 EUR voor het verlies van een studiejaar.
De schade door achterstand in de loopbaan kan ook bestaan uit het inkomstenverlies doordat het slachtoffer later op de arbeidsmarkt is gekomen.
Bijzondere gevallen bij lichamelijke schade
Voorbeschiktheid: de schadeveroorzaker moet het slachtoffer nemen zoals hij is. Met deze schade moet geen rekening gehouden worden. Dit volgt uit het zogenaamde eierschaalschedelarrest.
Voorafbestaande toestand: het slachtoffer leed al aan een voorafbestaande toestand. Hiermee moet rekening gehouden worden bij het bepalen van de schade.
Verhaasting van de schade: er bestond reeds een kwaal, die na het ongeval wordt verduidelijkt.
8 à 10 EUR per dag wordt soms toegekend voor de periode dat een slachtoffer (alleenstaande) in het ziekenhuis verblijft.
Soms vervroegde betaling kosten. Bijvoorbeeld de vervanging van tandprotheses.
Rb. Antwerpen 15 maart 2017: de tandheelkundige behandelingen gaan alleen maar duurder worden, zodat er geen verdiscontering wordt toegestaan.
